Bezpieczeństwo pożarowe to obowiązek każdego właściciela, zarządcy czy użytkownika budynku. Kluczową rolę odgrywa tu instrukcja przeciwpożarowa, znana również jako Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego (IBP). To dokument, który nie tylko spełnia wymogi prawa, ale przede wszystkim chroni życie, zdrowie i mienie przed pożarem czy innym zagrożeniem. W tym artykule wyjaśniamy, co powinna zawierać instrukcja przeciwpożarowa, kiedy jest obowiązkowa, kto ją przygotowuje i jak często należy ją aktualizować. Podpowiemy też, gdzie znaleźć gotowe oznaczenia, które wspierają ochronę przeciwpożarową budynku.
Czym jest instrukcja przeciwpożarowa i jakie ma znaczenie?
Instrukcja przeciwpożarowa to dokument, który określa warunki ochrony przeciwpożarowej budynku, obiektu budowlanego lub terenu. Obejmuje wymagania wynikające z przeznaczenia obiektu, jego użytkowania, prowadzonego procesu technologicznego, magazynowania i warunków technicznych obiektu, a także uwzględnia występujące zagrożenia, w tym zagrożenia wybuchem.
Obowiązek posiadania IBP spoczywa na właścicielach, zarządcach i użytkownikach obiektów o określonym przeznaczeniu (np. użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych czy inwentarskich). Sporządzeniem instrukcji bezpieczeństwa pożarowego powinna zająć się osoba z odpowiednimi kwalifikacjami, np. inspektor ochrony przeciwpożarowej.
Instrukcja w zakresie ochrony przeciwpożarowej obejmuje nie tylko warunki techniczne obiektu, ale także przepisy przeciwpożarowe, które powinni znać użytkownicy obiektu, w tym zatrudnieni pracownicy. Dokument ten zawiera szczegółowe informacje o odrębnych strefach pożarowych, warunkach ewakuacji, miejscach usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, a także kurkach głównych instalacji gazowej materiałów niebezpiecznych pożarowo. Plany będące częścią instrukcji wskazują również elementy sterujące instalacji gazowej materiałów niebezpiecznych oraz informacje istotne podczas prowadzenia działań ratowniczych.
Co powinna zawierać instrukcja bezpieczeństwa pożarowego?
Zakres dokumentu jest ściśle określony przepisami (m.in. przez Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów). Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego powinna zawierać m.in.:
- opis warunków ochrony przeciwpożarowej, wynikających z przeznaczenia obiektu, prowadzonego procesu technologicznego, sposobu użytkowania i magazynowania (także: parametry pożarowe występujących substancji palnych),
- określenie wyposażenia w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice oraz procedury ich przeglądów technicznych i konserwacji,
- zasady postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia,
- zasady zabezpieczenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym,
- organizację ewakuacji ludzi, z uwzględnieniem przewidywanej liczby osób i kategorii zagrożenia, co ma kluczowe znaczenie dla planowania ewakuacji i działań ratowniczych,
- sposoby zapoznania użytkowników obiektu z treścią instrukcji,
- szczegółowe plany obiektów i terenu przyległego (m.in. z uwzględnieniem graficznych danych dotyczących liczby kondygnacji budynku i jego wysokości, obiektów sąsiadujących, podziału obiektu na strefy pożarowe, hydrantów zewnętrznych, dróg pożarowych, lokalizacji pomieszczeń, materiałów niebezpiecznych pożarowo, przestrzeni zewnętrznych zaklasyfikowanych jako strefy zagrożenia wybuchem, także występującej gęstości obciążenia ogniowego w strefach pożarowych).
Kiedy instrukcja przeciwpożarowa jest obowiązkowa?
Przepisy nakładają obowiązek opracowania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego dla obiektów o określonym przeznaczeniu i parametrach, w tym:
- budynków przeznaczonych do wykonywania funkcji użyteczności publicznej (np. szkoły, urzędy, szpitale),
- obiektów zamieszkania zbiorowego (np. hotele, internaty),
- budynków produkcyjnych, magazynowych, inwentarskich o kubaturze brutto przekraczającej 1500 m³,
- obiektów, w których występują strefy zagrożenia wybuchem,
- obiektów, w których powierzchnia strefy pożarowej przekracza wartości określone w przepisach (np. 1000 m² dla obiektów innych niż budynki).
Kup: Instrukcja postępowania na wypadek pożaru dla budynków mieszkalnych wielorodzinnych.
Gdzie przechowywać instrukcję przeciwpożarową?
Przepisy wskazują, że dokument powinien być przechowywany w miejscu dostępnym dla ekip ratowniczych, co umożliwia natychmiastowe wykorzystanie instrukcji podczas prowadzenia działań ratowniczych. Pomocne może być zastosowanie szafki na instrukcję lub zamocowanie w widocznym miejscu.
Aktualizacja instrukcji bezpieczeństwa pożarowego
Instrukcję w zakresie ochrony przeciwpożarowej należy aktualizować co najmniej raz na dwa lata lub po każdej zmianie, która wpływa na warunki ochrony przeciwpożarowej – np. zmianie sposobu użytkowania budynku czy technologii.
Wdrażanie instrukcji PPOŻ
Wdrażanie instrukcji bezpieczeństwa pożarowego to proces, który wykracza poza samo opracowanie dokumentu. Wymaga on realnego dostosowania obiektu do jego zaleceń, właściwego oznakowania i przeszkolenia użytkowników obiektu.
Przykłady oznaczeń przeciwpożarowych, które warto zastosować
Obok dokumentacji PPOŻ kluczowe znaczenie ma oznakowanie wspierające szybkie i bezpieczne działanie w razie pożaru. Odpowiednie oznaczenia pomagają w ich usytuowaniu w obiekcie, zapewniają czytelność zasad ewakuacji oraz ułatwiają realizację celów przeciwpożarowych w budynku i poszczególnych pomieszczeniach.
Przykłady praktycznych oznaczeń przeciwpożarowych to:
- tabliczki przy gaśnicach, hydrantach czy zestawach sprzętu gaśniczego porządkują przestrzeń i skracają czas reakcji w sytuacji zagrożenia.
Gaśnica - tabliczka informacyjna:
Hydrant wewnętrzny – tabliczka informacyjna:
Zestaw sprzętu ochrony przeciwpożarowej - tabliczka informacyjna:
- Oznaczenia alarmu pożarowego oraz miejsce zbiórki do ewakuacji pełnią kluczową rolę w organizacji bezpiecznej ucieczki i szybkiego alarmowania służb. Dzięki nim osoby przebywające w budynku wiedzą, gdzie uruchomić alarm i jak bezpiecznie opuścić zagrożony obiekt.
Alarm pożarowy - tabliczka informacyjna:
Tablica Miejsce zbiórki do ewakuacji:
- Tabliczki informacyjne, takie jak „Nie zastawiać”, pozwalają wyraźnie oznaczyć drogi pożarowe i miejsca z zaznaczeniem wjazdów dla służb. Dzięki nim wjazdy pozostają wolne od przeszkód, co umożliwia szybki dojazd ekip ratunkowych w sytuacji zagrożenia.
Nie zastawiać - tabliczka informacyjna:
Zadbaj o bezpieczeństwo – wybierz gotowe instrukcje i oznaczenia
Dobrze opracowana i regularnie aktualizowana instrukcja przeciwpożarowa to podstawa ochrony życia, zdrowia i mienia. Pamiętaj, że równie ważne jest właściwe oznakowanie budynku oraz wyposażenie go w niezbędne elementy zwiększające bezpieczeństwo. Sprawdź ofertę Znaki i oznaczenia przeciwpożarowe, gdzie znajdziesz kompletne instrukcje PPOŻ, tabliczki informacyjne i akcesoria, które pozwolą Ci kompleksowo zabezpieczyć obiekt przed skutkami pożaru.
Napisz komentarz